PaczkĂłw

Dziewiętlice leżą w południowej części gminy Paczków, tuż przy granicy z Republiką Czeską. Przed I wojną światową osada ta stanowiła wraz z sąsiednią czeską wsią Bernartice jedną miejscowość. Po pierwszej wojnie śląskiej obie części miejscowości rozdzielono do różnych państw.

Wieś leży na Przedgórzu Paczkowskim na wysokości 228 m.n.p.m. Przepływa przez nią rzeka Świdna, będąca prawym dopływem Nysy Kłodzkiej. Rzekę tworzą dwa łączące się potoki, które mają swoje źródła w Czechach.

Pierwsze wzmianki o Dziewiętlicach pochodzą z XIII wieku. Od 1274 roku książę Henryk Prawy rozpoczął odzyskiwanie ponad 70 wsi, które, należące do biskupów wrocławskich, niegdyś były jego własnością. To właśnie od imienia tego księcia pochodzi pierwotna nazwa miejscowości - Henrici Villa (wieś Henryka, po niemiecku Heinersdorf). Nazwa ta obowiązywała od 12 lipca 1276 roku, kiedy to Henryk IV Prawy zawarł z biskupem układ, w myśl którego wkrótce wieś stała się własnością księcia. Kilkanaście lat trwała walka biskupów z Henrykiem o prawo do własności Dziewiętlic. Ostatecznie, po licznych rozprawach i nałożeniu wielu kar na księcia, biskupstwo odzyskało wioskę w 1287 roku. W XIV wieku wieś mocno ucierpiała w wyniku wojen husyckich. Wojenna nawałnica zniszczyła drewniany kościół, który dopiero pod koniec stulecia udało się odbudować. W 1526 roku cały Śląsk - a wraz z nim Dziewiętlice ? przeszedł we władanie austriackich Habsburgów jako część korony czeskiej. W 1579 roku Heinersdorf stał się filią Bernartic, a od 1760 roku - Trzeboszowic (panowanie pruskie).

XVIII i XIX wiek był dla wsi okresem dynamicznego rozwoju - w Dziewiętlicach zaczęły powstawać sklepy, zakłady rzemieślnicze, karczmy. W latach 1893 - 1961 przez wieś przebiegała linia kolejowa nr 259 ze stacją Dziewiętlice. W 1896 roku powstał gmach szkoły, rozpoczęły też działalność liczne zakłady przemysłu drzewnego z parowym tartakiem na czele. W okresie międzywojennym na terenie wsi działała piekarnia, rzeźnia, zakład fryzjerski, trzy karczmy, sklepy, młyn, zakład kowalski, stolarski i szewski oraz poczta. We wsi mieszkał też dentysta, elektryk, siodlarz, bankowiec i krawiec.

Po drugiej wojnie światowej do Dziewiętlic przybyli mieszkańcy z różnych stron Polski, głównie z kresów wschodnich i środkowej oraz południowej części kraju. Szybko dokonywała się integracja różnych kultur, środowisk i tradycji. Nowi osiedleńcy wsi próbowali lansować nowe nazwy wioski - Dziewiętlice nazywane były m.in. Ustronie, Janowem, Hendrychowem, Kwiatkowicami i Jaworkiem. Do 1948 roku administracyjną nazwą wsi był Ustroń, później oficjalnie przemianowano osadę na Dziewiętlice (od prasłowiańskiego męskiego imienia Dziewiętlic lub żeńskiego Dziewiętla). Wioska straciła tym samym swoją historyczną nazwę związaną z Henrykiem Prawym - zyskała jednak niezwykle oryginalne, przypominające o słowiańskich korzeniach Śląska imię.

Dziś Dziewiętlice liczą ponad 500 mieszkańców. We wsi działa przedszkole, wiejski ośrodek kultury, jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, jest też kilka sklepów oraz Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna, będąca filią RSP Wilamowa. Mieszkańcy wioski znajdują zatrudnienie głównie w rolnictwie, choć wielu z nich dojeżdża do pracy w pobliskich miastach. Pod koniec XX wieku w Dziewiętlicach otwarto piesze przejście graniczne do Czech, co znacząco poprawiło komunikację z sąsiadującymi ze wsią Bernarticami.

W Dziewiętlicach funkcjonuje Ludowy Zespół Sportowy, którego drużyna piłkarska od lat występuje na poziomie ligowym (B-klasa). Od 1997 roku wioskę rozsławia także ludowy zespół śpiewaczy ?Dziewiętliczanki?, regularnie uświetniający swoimi występami liczne uroczystości zarówno po polskiej, jak i po czeskiej stronie.